پژوهش بررسی کمیته امداد امام خمینی (ره) وامربه معروف ونهی ازمنکر - دانلود
پایان نامه بررسی کمیته امداد امام خمینی (ره) وامربه معروف ونهی ازمنکر در 102 صفحه ورد قابل ویرایش
پژوهش بررسی کمیته امداد امام خمینی (ره) وامربه معروف ونهی ازمنکر در 102 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 1
جایگاه امر به معروف در قرآن 5
اولین وظیفه انبیاء 5
گروه ویژه 8
جایگاه آمرین به معروف و ناهیان منکر 10
تاریخچه، اهداف و وظایف کمیته امداد امام خمینی (ره) 14
خط و مشی های اساسی این نهاد 15
گروه های ویژه 18
سالم سازی محیط 20
ایجاد فرهنگ کار و تلاش 22
اندیشه های خطرناک با رنگ دینی 23
برنامه اشتغال و خودکفایی مددجویان 27
دگرگونی ارزشها 29
نقش منکرات در سلب نعمتهای 30
زمینه های دگرگونی ارزشهای اسلامی 34
گرایش به فرهنگ بیگانگان 35
عیب نهادن بر تعهد و پایبندی به ارزشهای مکتبی 37
غیر حضوری و مکاتبه ای 38
خدمات فرهنگی و آموزشی 40
احیای سرمایه های درونی برای پذیرش امر به معروف و نهی از منکر 43
ارائه خدمات مددکار و مشاوره 53
عنوان صفحه
اهمیت شیوه ها 55
برکات اقتصادی امر به معروف و نهی از منکر 60
مشارکتهای مردمی، درآمدهای محلی، وجوهات امانی 62
جشن عاطفه و جشن نیکوکاری 65
دایره امر به معروف و نهی از منکر 68
پیگیری مسائل حقوقی و قضایی مددجویان 70
توجه کردن به کرامت و ارزش انسان 72
حل نشدن مشکلات اقتصادی 75
خدمات حمایتی کمیته امداد طرح مددجوئی 79
طرح شهید رجائی 81
طرح حمایت از ایتام (طرح اکرام) 82
اطعام و افطاریه محرومین 83
امور بیمه و خدمات بهداشتی و درمانی اقشار نیازمند 84
خدمات عمرانی تأمین مسکن برای مددجویان 86
طرح بازگشت مهاجرین 88
حمایت از محرومان خارج از کشور 90
مسائل اقتصادی 91
برنامه ازدواج فرزندان و خانواده های تحت پوشش 94
پرداخت و قرض الحسنه 95
نتیجه 97
منابع و مأخذ 100
مقدمه
امر به معروف و نهی از منکر بعنوان یک امر اجتماعی در موارد گوناگون جنبة ارشادی دارد و از این جهت نیز یک روش تربیتی اساسی است. انسان طبیعتاً ارشاد را بهتر از دستور دادن تحمل می کند. افراد در موارد گوناگون در برابر دستورها مقاومت و گاهی نیز میل دارند برخلاف دستور دیگران عمل کنند. ارشاد تماس دو نفر یا دو گروه را بصورتی انسانی در می آورد. کار مربی یا پدر و مادر نیز اگر جنبة ارشادی داشته باشد مؤثرتر از روشهای دیگر است. در موقع ارشاد مسئله روشنتر مطرح می گردد، جوانب امر مورد مطالعه قرار می گیرد، آثار و نتایج کار پیش بینی می شود، دو طرف تجربیات خود را مطرح می کنند و فرد تحت ارشاد خود متوجه بدی یا خوبی عمل شده و به کاری اقدام یا از انجام کاری خودداری می کند.
امر به معروف و نهی از منکر وقتی بعنوان یک وظیفه تلقی شد هم بصورت انگیزة فردی در می آید و هم آثار اجتماعی دارد. فرد خود درصدد کنترل اعمال خویشتن برمی آید. علاوه بر این، پیش از آنکه دیگران به فرد تذکر دهند او خود به اصلاح وضع خویش اقدام می کند. روی این زمینه فرد در مورد رفتار خود شخصاً احساس مسئولیت می کند و پیش از آنکه دیگران او را بازخواست کنند خود درصدد بازخواست خویشتن بر می آید.
در زمینة اجتماعی، امر به معروف و نهی از منکر بصورت یک مسئولیت مشترک در می آید.
وقتی فرد تخلف دیگری را مشاهده نمود در خود احساس مسئولیت می کند و میل دارد متخلف را از انجام عمل ناپسندیده باز دارد. همین احساس مشترک هم فرد را از ارتکاب کارهای ناپسندیده باز می دارد و هم جمع را از دست دادن به اعمال ناروا منع می کند.
روی این زمینه امر بمعروف و نهی از منکر هم از لحاظ فردی جنبة تربیتی دارد و هم از لحاظ جمعی.
رسوخ این جریان موجب تداوم تربیت و اصلاح دائمی می باشد. هم فرد پیوسته سعی می کند عمل خود را تحت نظر گیرد و هم جمع درصدد نظارت بر اعمال خود بر می آید.
علاوه بر جنبة ارشادی، در جریان امر بمعروف و نهی از منکر افراد باید جهات دیگر را نیز در نظر داشته باشند. آنکه می خواهد دیگران را از انجام کار زشت بازدارد باید واقعاً از ماهیت عمل ناپسندیده آگاه باشد، زیانهای آن را بداند و در وضعی باشد که بتواند دیگری را ارشاد نماید. موقعیت نیز باید مؤثر بودن این جریان را نشان دهد.
امر به معروف و نهی از منکر بالنسبه به افراد، شرایط و موضوعات بصورتهای گوناگون اجرا می گردد.
گاهی عمل فرد متخلف بصورتی است که باید آن را زشت شمرد و رد کرد. گاهی فرد در موقعیتی قرار دارد که آشکارا نمی تواند عمل فرد متخلف را مورد سرزنش قرار دهد. در این صورت تنفر درونی نسبت به این عمل و سکوت در برابر فرد متخلف یا ترک محل یک نوع اعتراض است.
زمانی موضوع تخلف و فرد متخلف در وضعی است که می توان شفاهاً به او تذکر داد. در این صورت وظیفة افراد است که فرد متخلف را سرزنش کنند. گاهی موضوع تخلف تجاوز به حقوق دیگران یا ستم روا داشتن نسبت به دیگران است. در اینگونه موارد واکنش در برابر متخلف بصورتی دیگر ظاهر می گردد. در موارد مختلف واکنش افراد در برابر متخلفان تفاوت دارد.
قسمتی از گفتار حضرت علی علیه السلام را که در جنگ صفین دربارة امر به معروف و نهی از منکر بیان فرموده است در اینجا نقل می کنیم:
(ایها المؤمنون، انه من رأی عدواناً یعمل به و منکراً یدعی الیه فانکره بقلبه فقد سلم و بریء ، و من انکره بلسانه فقد أجروهو أفضل من صاحبه، و من أنکره بالسیف لتکون کلمه الله هی العلیا و کلمه الظالمین هی السفلی فذلک الذی أصاب سبیل الهدی و قام علی الطریق، و نور فی قلبه الیقین.)
ای مؤمنان، هر که ببیند ظلم و ستمی بکار می برند و مردم را به منکر و ناپسندیده ای می خوانند و آن را به دل انکار کند پس رهائی یافته و بیزاری جسته است و هر که آن را به زبان انکار کند اجر و مزد یافتته و پاداشش از انکار کننده به دل بیشتر است، هر که آن را با شمشیر انکار کند تا کلمة خدا بلندتر (بالاتر) و کلمة ستمکاران پست تر باشد او کسی است که به راه راست قیام نموده و یقین و باور در دل او روشن گشته است. (نهج البلاغه صفحه 1253 ترجمه آقای فیض الاسلام.)
در اینجا حضرت علی از ظلم و امر ناپسندیده صحبت می کند. موضوع تخلف از اهمیتی خاص برخوردار است و احتمالاً جنبة اجتماعی دارد. در برابر این موضوع سه نوع واکنش مطرح شده است. اول انکار قلبی، یعنی فرد قلباً عمل متخلفان را رد می کند. دوم انکار زبانی یعنی فرد به زبان عمل متخلفان را رد می کند . سوم انکار عملی ، یعنی انکار از طریق بکار بردن شمشیر. در مورد سوم فرد برای از میان بردن ظلم و دفاع از حق و مبارزه با باطل قیام می کند. همانطور که ملاحظه شد، پاداش فرد دوم از پاداش فرد اول بیشتر است و فرد سوم در راه حق قدم برداشته و واکنش او برتر از واکنش دیگران است.
چنانچه ملاحظه می شود مبارزه با ظلم و ستمگری در مورد معین باید به صورت جنگ و تلاش قهر آمیز صورت گیرد.
بنابراین قلمرو امر بمعروف و نهی از منکر وسیع است . افراد مسئول در برابر تخلفات، چه یک عمل کوچک غیر اخلاقی که جنبة فردی دارد و چه ظلم و بیدادگری که حیات یک جامعه را بخطر می اندازد، باید واکنش نشان دهند.
اگر در جامعه ای اصل امربمعروف و نهی از منکر رعایت گردد کسی به خود اجازه نمی دهد که به حقوق دیگران تخطی کند و اصولاً ستمگران و متجاوزان فرصتی برای استثمار و تجاوز به حقوق دیگران بدست نمی آورند. در چنین جامعه ای زمامدار ستمگر بوجود نمی آید زیرا افراد ستمگر می دانند که بمحض تجاوز به حقوق دیگران در برابر قیام مردم قرار می گیرند.
جایگاه امر به معروف در قرآن
مسأله امر به معروف از همان روزهای اول بعثت در مکه مورد عنایت اسلام بوده است.
برنامه اشتغال و خودکفایی مددجویان
قال علی (ع): اِنّ الله یحب المحترف الامین.
خداوند فرد با حرفه و درستكار را دوست می‌دارد.
(میزان الحكمه، ج2، ص 364)
عمران و آبادانی دنیا به دست انسانها صورت می‌گرفته است. بر اساس تلاش و كوشش انسانها امروزه شاهد پیشرفتهای فزاینده علم و تكنولوژی و صنعت هستیم. انسان همواره با كار و تلاش زنده است و روزی او از راه فعالیت و كار و كوشش حاصل میشود. دین مبین اسلام نیز همواره انسانها را به تلاش و كوشش و كسب روزی حلال و استفاده از دسترنج خود تشویق كرده است. به فرموده ائمه معصومین (ع) خداوند انسانهای دارای شغل و حرفه را دوست می‌دارد و تلاش و كوشش جهت به دست آوردن روزی حلال در ردیف جهاد فی سبیل الله عنوان شده است.
این نهاد با الهام از تعالیم شرع مقدس همواره سعی بر این دارد كه اصولیترین و شایسته ترین خدمات را نسبت به مدد جویان تحت حمایت انجام دهد برهمین اساس طرحها و فعالیتهای خود كفایی را در رأس برنامه‌های خود قرار داده است.
بدیهی است اولین قدم و اساسی ترین اقدام در این رابطه ایجاد روحیه خود اتكایی و اعتماد به خود و روحیه علاقه به كار و عدم اتكاء به دیگران می‌باشد.
فعالیتهای این نهاد در زمینه خود كفایی مدد جویان حول محور زیر متمركز است:
1ـ پرداخت وامهای خود كفایی، تهیه و واگذاری مواد اولیه و وسیله كار.
2ـ رسیدگی و نظارت بر فعالیتهای خود كفایی خانواده ها.
3ـ ارئه آموزش‌های فنی و حرفه ای.
4ـ كاریابی برای مدد جویان و ایجاد زمینه‌های لازم برای جذب مدد جویان آموزش دیده در بازاركار.
5ـ ایجاد زمینه استفاده مدد جویان از محل تسهیلات تبصره‌های قانون بودجه.
6ـ ایجاد زمینه دریافت وام توسط زنان روستایی سرپرست خانوار «طرح حضرت زینب (س) ».
7ـ تهیه مقدمات لازم برای خود كفایی جمعی و گروهی، از طریق كارگاههای آموزشی و تولیدی.
8ـ تأمین فضای خودكفایی
اختصاص وامهای خودکفایی موجب شکوفایی استعدادهای خلاق افراد فاقد سرمایه در جامعه گردیده که بعضاً اختراعاتی را به ثبت رسانده ومنشاءکارآفرینی جهت همنوعان خویش درجامعه اسلامی شده‌اند.
طرحهای خودکفایی این نهاد ضمن ایجاد اشتغال به جهت ماهیت اشتغالی آن عامل توزیع عادلانه سرمایه اشتغال زایی در بخش روستا، صنایع روستایی واهرم حفظ بقاء روستاها گردیده، این مهم از عوامل بازدارنده مهاجرت به شهرها و نقش موثر درکاستن حاشیه نشینی شهرها ومعضلات مربوط به آن نیز می‌باشد.
دگرگونی ارزشها
از خطرناکترین آثر ترک امر بمعروف و نهی از منکر، تضعیف، نابودی و دگرگونی ارزشهای اسلامی است. آنچه را مکتب و دین خوب و ارزش می شمرد، در جامعه ای، که امر به معروف و نهی از منکر را کنار گذارده اند، بد و زشت به حساب می آید و از آن طرف، آنچه را اسلام بد و قبیح شمرده ، خوب و با ارزش تلقی می شود. اگر سؤال شود مگر چنین چیزی امکان دارد؟ پاسخ می دهیم : آری، و این مطلبی است که در کلام پیشوایان معصوم (ع) پیش بینی شده است.
البته روشن است که «انقلاب ارزشی» سریع و ناگهان بوقوع نمی پیوندد و نیازمند زمان و مقدمات لازم است.
این بحث با بحث «تهاجم فرهنگی» و به تعبیر رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای «شبیخون فرهنگی» دارای رابطه تنگاتنگی است، چه اینکه این تهاجم و شبیخون با هدف ضربه زدن به ارزشها و در نهایت دگرگونی آن و در نتیجه نفوذ دشمنان و حاکمیت اشرار صورت می گیرد.
نخست اشارتی به مراحل آغازین، که به این پایان خطرناک می انجامد داریم:
«دگرگونی ارزشها» زمینه می خواهد، تا زمینه های لازم پدید نیاید، انقلاب ارزشی صورت نمی گیرد، خواه در بعد مثبت قضیه، خواه در بعد منفی آن. مثلاً چنانچه در جامعه ای ارزشهای منفی ( و در حقیقت ضد ارزشها که بعنوان ارزش تلقی گردیده است) حاکم و رایج باشد، دگرگونی آن و حرکت در جهت جایگزینی ارزشهای والای الهی و انسانی، نیازمند «زمینه ها و شرایط» لازم است.
نقش منکرات در سلب نعمتهای الهی :
در قرآن مجید آیات زیادی در این باره وجود دارد و همگی نشانگر این امر هستند که چگونه گناه منکرات تمدنی، فرهنگ، قدرت و استقلال یک ملت را در خود می بلعند، بدون اینکه احتیاجی به دشمن خارجی باشد. خداوند در یکی از آیات می فرماید:
« اَلَم یَرَوا کَم اَهلَکنا مِن قَبلهِم مِن قَرٍن مَکَنّاهُم فیِ الاَرضِ ما لَم نُمَکَّن لَکُم و اَرسُلنَا
خدمات فرهنگی وآموزشی
هوالّذی بعث فی الامّبّین رسولاً منهم علیهم ایاته و یزكّیهم و یعلّمهم الكتاب و الحكمه و ان كانو من قبل لفی ضلال مبین.
اوست خدایی كه میان اعراب امی (یعنی قومی كه خواندن و نوشتن هم نمی‌دانستند) پیغمبری بزرگوار از همان مردم بر انگیخت تا بر آنان آیات وحی خدا را تلاوت كند و آنها را از لوث جهل و اخلاق زشت پاك سازد و شریعت كتاب سما وی و حكمت الهی بیاموزد با آنكه پیش از این، همه در ورطه جهالت و گمراهی بودند. (سوره جمعه، آْیه 2)
بر اساس آیات قرآنی، اولین پیام دین مبین اسلام دعوت به علم خواندن و نوشتن است (اقراء باسم ربك الذی خلق) و اولین مأموریت پیامبر عالیقدر جهان اسلام، نیز تلاوت آیه‌های رحمت و تزكیه امت و تعلیم كتاب خدا و احكام الهی است.
انسان الهی و انسان مورد نظر اسلام، انسانی است كه با دو بال عظیم علم و ایمان مجهز باشد علم به تنهایی ضامن سعادت جامعه نیست، جامعه دین و ایمان هم لازم دارد همان طوری كه ایمان بدون علم مفید نیست بلكه و بال است.
« قطع ظهری اثنان عالم متهتك و جاهل متنسك» اسلام نه عالم بی دین می‌خواهد و نه جاهل دیندار.
از واجبات و فرایض اسلامی، طلب و تحصیل علم است. فراگیری علم و دانش بر هر مسلمانی واجب است «طلب العلم فریضة علی كل مسلم» اصولاً در نزد ابناء بشر عالم دانا نسبت به جاهل و نادان از برتری و رجحان خاصی بر خوردار است و قرآن كریم نیز به این رجحان و برتری صحه می‌گذارد و می‌فرماید: «هل یستوی الذین یعلمون و الذین لا یعلمون» آیا واقعاً كسانی كه می‌دانند و آگاهند با كسانی كه در نادانی و نا آگاهی بسر می‌برند مساوی‌اند.
لذا دیده میشود كه مسئله علم و علم اندوزی و فرهنگ انسانها در دین مبین اسلام مورد توجه و عنایت خاصی قرار گرفته و این نكته بسیار مهمی است كه همه چیز یك انسان یا بطور عام‌تر یك جامعه را فرهنگ حاكم تشكیل میدهد و به همین خاطر است كه استعمار گران و سلطه جویان برای چپاول و غارت ثروت و دارایی ملتها خصوصاً مسلمانها در اولین گام به سلب فرهنگ اصیل اسلامی و تهی كردن آنان از محتوی فرهنگی خویش اقدام می‌نمایند.
با عنایت به مقدمه فوق این نهاد جوشیده از بطن انقلاب عظیم اسلامی با الهام از تعالیم عالیه اسلام، انجام اقدامات فرهنگی و توجه به مسئله تعلیم و تربیت جامعه تحت پوشش دائمی را برخود فرض دانسته و به عنوان یكی از سه محور اصلی و اساسی فعالیتهای خود برگزیده و بحمدالله در این ارتباط موفق به انجام خدمات موثری بوده است كه شرح آن ذیلاً خواهدآمد.
محورهای اساسی فعالیتهای فرهنگی كمیته امداد عبارتند از:
1ـ فراهم آوردن تسهیلات و امكانات لازم برای ادامه تحصیل دانش آموزان، و دانشجویان و طلاب تحت پوشش.
2ـ رسیدگی به مسائل آموزشی و تربیتی دانش آموزان، دانشجویان و طلاب تحت پوشش.
3ـ برگزاری اردوهای تربیتی و آموزشی ویژه دانش آموزان و دانشجویان.
4ـ برگزاری اردوهای زیارتی مشهد مقدس ویژه سالمندان تحت پوشش.
5ـ تلاش و كوشش در جهت رشد و اعتلای فرهنگ اصیل اسلامی در بین خانواده‌های تحت پوشش با برگزاری كلاس‌های آموزشی، آموزش مكاتبه ای، انجام كار‌های هنری، برگزاری مراسم و مجالس مختلف و...
گر چه فعالیتهای فرهنگی امداد حول محورهای مختلفی صورت می‌گیرد اما مهمترین اقدام، فراهم آوردن تسهیلات و امکانات لازم برای ادامه تحصیل محصلین، دانشجویان و طلاب تحت پوشش می‌باشد.
خدمات فرهنگی این نهاد بستر مناسبی درراستای نیل به مدارج عالیه تحصیلی قشر محروم وکم بضاعت جامعه اسلامی بوده که ماحصل آن تصدی مشاغل مهم نظام جمهوری اسلامی ومنشاء خدمات رسانی خالصانه به جامعه می‌باشد.
احیای سرمایه های درونی برای پذیرش امر به معروف و نهی از منکر
1-ایمان به خدا :
بهترین اهرم و وسیلة امر به معروف و نهی از منکر، عقیده به مبدأ و معاد است. لذا کسی که می خواهد به طور ریشه ای مردم را به معروف وادار نماید و از منکرات بازدارد، باید روی عقائد مردم کار کند. برای مثال، به کسی که وارد منزلی می شود?، زمانی می توان گفت : این کار را بکن و این کار را نکن! که عقیده داشته باشد: منزل صاحبی دارد. حسابی درکاراست. ازحرکات اودر منزل فیلمبرداری میشود و ...
با این عقیده می توان به او خط صحیح را ارائه کرد؛ ولی اگر او گفت: این خانه بی صاحب و بی حساب است و من آزاد هستم. حسابرسی و کنترل و فیلمبرداری هم در کار نیست. ما دیگر نمی توانیم او را کنترل کنیم؛ چون فکر می کند که هرچه نچاپد، از کیسه اش رفته است و هرچه عیاشی نکند، باخته است. پس، در خانة بی صاحب و حساب، آخرین ریخت و پاش را خواهد کرد.
ارائه خدمات مدد كاری :
انسان در هر زمان و مكانی دارای نوعی مشكل است. در واقع مشكل بهه معنای عام آن همیشه همراه انسان است. معمولا انسانها قدرت حل مشكلات خودشان را دارند و امكانات فیزیكی، روانی، اجتماعی، عقلی واقتصادی كه در اختیار هر انسانی قرار دارد او را در حل مشكلات كمك می‌كند.
گاهی مشكلات افراد در حدی است كه فرد به كمك دیگران نیاز دارد.
چنانچه فرد دارای مشكل، كه برای حل مشكلاتش به دیگران نیازمند است را مدد جو بنامیم مددكار كسی خواهد بود كه كه می‌تواند به حل مشكل مددجو كمك كرده و مشكلش را بشناسد.
بر این اساس "مدد كاری، خدمتی حرفه‌ای است كه بر پایه دانش و مهارتهای خاص قرار گرفته و هدف ان كمك به افراد وگروهها است تا بتوانند استقلال شخصی، اجتماعی و رضایت خاطر فردی و اجتماعی را بدست آوردند. "
مددكاران ضمن پایبندی و اعتقاد به اصول مذهبی و اخلاقی با مراعات اصول مدد كاری همچون راز داری، مشاركت دادن مدد جو در فعالیتها، احترام به احساسات مددجوبعنوان یك انسان با تمام خوصوصیاتی كه دارد و شخصیت قائل شدن برای مددجو و...، برای ارائه خدمات حرفه ای، مددجو را بعنوان انسانی كه دارای مشكل است پذیرفته و ضمن توجه به تفاوتهای خاص آنها، بر اساس میزان انگیزه، ظرفیت و استعداد آنها برنامه ویژه كمك رسانی تنظیم می‌نمایند. معمولا مددجویان به سه طریق مختلف با این نهاد تماس حاصل نموده و طرح مشكل می‌نمایند:
1-شناسایی توسط امدادگران 2- مراجعه مستقیم مددجو 3-معرفی توسط افراد و مراجع ذیصلاح.
شیوه تحقیق امداد به این صورت است كه پس از مراجعه مددجو و طرح مشكل، مددكاران (محققین) در اسرع وقت به محل سكونت وی مراجعه نموده و ضمن آشنایی با خانواده وشنیدن مسائل و مشكلات و درددلهای او به چهار طریق: 1- مشاهده 2- مصاحبه 3-پرسشنامه 4-بررسی وضعیت تاكنون زندگی وی اطلاعات دقیق و كاملی از مشخصات، مسائل، مشكلات، تاریخچه مشكل، علت بروز یاتوسعه مشكل، شیوه‌های كنترل یا حذف مشكل، استعدادها، انگیزه و علایق، زمینه‌های كاری، میزان و نوع كمكهای مناسب حال مددجو و... را ثبت وضبط نمده و با ذكر تشخیص خود از مشكل، راه حلهای پیشنهادی را مطرح مینماید، سپس توسط مسئول مربوط در خصوص وضعیت و نحوه كمك به مددجو تصمیم گیری میشود. چنانچه مشكلات مددجو در حدی باشد كه می‌بایست او را تحت پوشش قرار دهند ضمن انجام این كار نسبت به ارائه خدمات مشاوره‌ای و راهنمایی، پیگیری مسائل حقوقی وقضایی و ارائه سایر كمكها وخدماتی كه در فصلهای دیگر توضیح داده شده اقدام میگردد. ضمناً برای اطلاع همیشگی و مستمر از وضعیت خانواده مددجو هر شش ماه یكبار یا حداقل سالی یكبار نسبت به وضعیت خانواده تحقیق مجدد بعمل می‌آید. وبه این صورت همیشه اطلاعات آخرین وضعیت مددجو در اختیاراست.
راهنمایی و مشاوره :
راهنمایی، جریان یاری دهنده ایست كه فرد را در شناخت خودو محیط پیرامون یاری میدهد شاید بهتر بتوان گفت راهنمایی، جریان بررسی همه جانبه فرد با استفاده از ابزار و فنون گوناگون است كه نهایتاًفردی را یاری میدهد تا توانایها و محدودیتهایش را بشناسد و براساس چنین شناختی تصمیمات مناسب و منطقی برای تامین نیازهای فردی و اجتماعی اتخاذ كند و به كمال خود كفایی و خود اكتفایی برسد.
راهنمایی فعالیتای جمعی است وبرای احراز موفقیت درآن، همكاری معلم، والدین، مددكار، پزشك و سایرین ضرورت تام دارد.
امدادگران این نهاد با احساس مسئولیت شرعی و قانونی كه در قبال افراد خانواده بزرگ امداد دارند راهمنایی‌های خود را در زمینه‌ها اخلاقی، جسمی، روحی، روانی رفتاری، خانوادگی، عاطفی، شغلی، تحصیلی، حقوقی و مسائل تربیتی و آموزشی و... به مدد جویان ارائه نمایند. از آنجایی كه بدون شناخت فرد، ارائه خدمات راهنمایی امكان پذیر نیست، در اولین اقدام، اطلاعاتی دز زمینه‌های فوق خصوصاًاستعداد، علایق، پیشرفت تحصیلی، مهارتها، وضع جسمانی، و روانی، مسائل خانوادگی و... اخذ و در قالب پرونده‌های مشخص ثبت وضبط میگردد تا با استفاده ار آنها امدادگران توصیه‌ها واقدامات عملی مناسب را برای كمك به مددجو بعمل آورندو ضمناً چنانچه در زمینه‌های فوق یا سایر زمینه‌ها نیاز به مشاوره با افراد مجرب و متخصص داشته باشد امدادگران این نهاد، نهایت همكاری را بعمل می‌آورند.
اهمیت شیوه ها
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود : «هرکسی امر بمعروف می کند، باید شیوه اش نیز معروف باشد».
در اینجا معلوم می شود امر به معروف و نهی از منکر علاوه بر وظیفة عمومی، یک کار تخصصی است و نیاز به کارشناسی علمی، روانی، اجتماعی، تبلیغی و هنری دارد. آمرین به معروف و ناهیان از منکر باید از دانشمندان، متفکران، مصلحان و دلسوزان جامعه باشند. اگر مشاهده می کنیم که گاهی نهی از منکرها بی اثر است، گناه را تنها به گردن خلافکار نیندازیم؛ زیرا گاهی شیوه های واحد برای دردهای متنوع، مثل نسخة واحد برای مرضهای گوناگون است و شفابخش نخواهد بود.
بد نیست دربارة تنوع در برخورد نیز حدیث جالبی نقل کنم:
قرآن در سورة بقره، آیة 189 می فرماید: نیکی در این نیست که ازبی راهه به خانه ها وارد شوید. نیکی در تقوی و در این است که از در خانه ها و راه آن وارد شوید.
این آیه ضمن اینکه این عقیدة خرافی را که : در حال احرام در سفر حج از پشت خانه ها وارد می شوند را رد می کند، نیز می گوید که هر کاری راهی دارد؛ زمانی دارد؛ مکانی دارد؛ رهبری دارد؛ شیوه ای دارد...